Ateistički satanizam je filozofski pravac unutar savremenog satanizma koji ne veruje u postojanje Satane kao natprirodnog bića, već ga koristi kao simbol. Ovaj oblik satanizma najčešće je povezan sa Antonom Šandorom Lavejem, koji je 1966. godine osnovao Crkvu Satane u San Francisku i napisao Satanističku bibliju 1969. godine.
Za ateističke sataniste, Satana predstavlja:
- Simbol individualizma, slobodne volje i otpora autoritetima.
- Oslobađanje od religijskih dogmi, naročito onih koje potiču iz hrišćanstva.
- Prihvatanje ljudske prirode, uključujući strasti, želje i racionalno razmišljanje.
Oni ne praktikuju obožavanje, već koriste rituale kao oblik psihodrame – način da izraze emocije, osnaže samopouzdanje ili obeleže važne trenutke. U tom smislu, ateistički satanizam je više životna filozofija nego religija, i često se oslanja na principe sekularnog humanizma i naučnog skepticizma.
Veza između ateističkog satanizma i pank pokreta leži u duhu pobune, individualizma i otpora prema autoritetima. Iako se ne preklapaju uvek direktno, oba pravca dele slične ideološke korene i kulturne izraze:
Zajedničke tačke:
- Otpor prema konvencijama: I pank i ateistički satanizam odbacuju tradicionalne norme, posebno one koje nameću religijske, političke ili društvene institucije.
- Naglasak na ličnoj slobodi: U središtu oba pokreta je ideja da pojedinac treba da bude slobodan da misli, oseća i deluje bez spoljašnjih ograničenja.
- Estetika šoka i provokacije: Bilo kroz muziku, oblačenje, simbole ili performanse, oba pokreta koriste provokaciju kao sredstvo izražavanja i izazivanja reakcije.
- Simbolika: Satana u ateističkom satanizmu nije božanstvo, već simbol otpora i samosvesti — slično kao što su pankeri koristili simbole anarhije, nihilizma ili destrukcije da bi izrazili bunt.
Istorijski kontekst:
U periodu kasnih 1970-ih i 1980-ih, kada su pank i savremeni satanizam (posebno LaVey-ev) dobijali na zamahu, mnogi umetnici i bendovi koristili su satanističku ikonografiju — ne iz religijskog uverenja, već kao kritiku religijskog licemerja i društvene represije. Bendovi poput The Misfits, Venom ili Dead Kennedys često su koristili takvu simboliku da bi šokirali i izazvali debatu.
U Beogradu i širom bivše Jugoslavije, pank je bio sinonim za nepristajanje i revolucionarno delovanje, a mnogi pankeri su se identifikovali sa filozofijama koje su bile u suprotnosti sa tadašnjim društvenim normama.
Za preuzimanje ovog teksta navesti izvor te napraviti link prema ovom članku.
